„Narodziny” — wystawa malarstwa i kolażu Justyny Grzebieniowskiej-Wolskiej
1-24 września 2023
Finisaż: „Motyl” — improwizacja taneczna
24 września 2023, g. 17, wstęp wolny
Małe Studio Polskiego Teatru Tańca w Poznaniu
Istotą projektu „Narodziny” jest połączenie tańca i malarstwa. Justyna Grzebieniowska-Wolska w procesie twórczym zgłębia problem przeniesienia ruchu dziejącego się w czasie na statyczny obraz. Autorka posługuje się różnymi środkami, by wyrazić ruch: od wydzieranych warstw faktury, przez pulsujący kolor naklejanych papierów po sypki brokat odbijający światło. Dla Justyny człowiek w obrazie jest najważniejszy, najczęściej uchwycony w ruchu wyrażanych emocji, inspirowanych tańcem afrokubańskim, w szczególności tańcem Orishas – bóstw takich jak Elegua, Yemaya i Oya. W projekcie zostały wykorzystane te prace, które miały stać się „aktorami” na scenie i współgrać bezpośrednio z tancerzem, który stawał się też elementem obrazu, całością. Obrazy jak ekrany stają się częścią choreografii. Autorka w pierwszej sekwencji tworzy performance do swoich rysunków, wcielając się w postać kobiety z własnych obrazów. Inspirację do tej sekwencji czerpie z choreografii „The Cry” Alvina Ailey’a, którą dosłownie cytuje, powtarzając gesty lub zatrzymania z obrazów, lub dopowiadając to, czego na obrazie brak. Staje się to jakby jego kontynuacją, lecz już poza nim. Już wtedy sama dopowiada swoją historię, czerpiąc z rumby afrokubańskiej połączonej z elementami tańca współczesnego.
Justyna Grzebieniowska-Wolska tańczy tango, salsę, son oraz elementy tańca orishas. Muzyka - dobrana specjalnie do improwizacji - akcentuje momenty zatrzymania obrazu lub jego ruchu. Tancerka przemieszcza się pomiędzy obrazami, chowa za nimi, prowadzi grę z obrazem. Użyty specjalnie do projektu follow spot (wędrujące światło) pomaga wyłonić fragmenty obrazów lub stroju tancerza, by stworzyć nowy obraz, wyłaniający się z czerni sceny. Mamy tu też dialog tancerza z postacią z obrazu. Obraz i tancerz - opowiadając historię - tworzą w improwizacji nową narrację.
Projekt niesie ze sobą możliwości na jego rozwinięcie. Korelacja tańca z malarstwem ma ogromną siłę przekazu i koncentracji w jednym czasie na muzyce, ruchu i obrazie, dzięki czemu przeżywamy inaczej zaprezentowane dzieła malarskie i rysunkowe. Jest to spektakl, a nie wernisaż. Jest to pogłębienie obrazu poprzez ruch i dźwięk.
Wystawa kolaży w Studiu Polskiego Teatru Tańca w Poznaniu prezentuje prace z lat 2012-2023. Wystawa ta jest przy okazji habilitacją artystki.
BIOGRAM
Justyna Grzebieniowska-Wolska – urodzona w 1976 roku w Gdańsku. W 1989 roku uczyła się w Junior High School w Teksasie, gdzie uczęszczała na lekcje tańca. Po powrocie ze Stanów, w 1993 roku zorganizowała swoją pierwszą wystawę w Liceum im. Dobiszewskiego w Warszawie. Studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu uzyskując dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof. Jana Pręgowskiego w 2000 roku. W 2011 obroniła doktorat pokazując cykl obrazów „W rytmie”. Pracuje na stanowisku adiunkta w Zakładzie Malarstwa na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.
Wybrane wystawy indywidualne:
1999 – „Chusta Weroniki” w Ośrodku Twórczości Dziecka w Toruniu,
2002 – „Z muzyką w tle” w galerii Wozownia w Toruniu,
2004 – „W zwierciadle” w galerii Arsenał w Toruniu,
2004 – „Malarstwo” w galerii ABK w Warszawie,
2011/12 – „W rytmie…” w galerii Wozownia w Toruniu, w galerii Punkt w Gdańsku, w BWA w Pile oraz w Centrum Spotkań Europejskich w Elblągu,
2013/2014 – „Taniec z przestrzenią” w Centrum Kultury w Ostrowiu Wielkopolskim , w Window Gallery Ella Arps w Amsterdamie,
2015 – „Justyna’s collages” w Humanisticum w Toruniu,
2016 – Malarstwo Justyny Grzebieniowskiej w Fabryce Wełny w Łodzi,
2017 – Malarstwo w Muzeum im. Władysława Łęgi w Grudziądzu,
2018 – wystawa w galerie Alte Feuerwache w Getyndze,
2020 – „Spotkania TOTUART – Taniec z Przestrzenią” w Galerii Totuart w Warszawie,
2022 – wystawa rysunków „Dancing Emotions” w Cultural center Hermoupolis Syros w Grecji w ramach wymiany ERAZMUS.
Udział w wybranych wystawach zbiorowych:
2004 – w Domu Mody Evelin Brandt w Berlinie, w Galerii Sztuki TRAFFIC w Warszawie,
2006 – w Le Chateau des Arcys we Francji,
2007 – „Malarska Ściana Wschodnia” na Litwie,
2008/2010 – XXII Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie,
2013 – 6. Międzynarodowe Biennale Pasteli Nowy Sącz 2013 w BWA SOKÓŁ w Nowym Sączu,
2015 – „Taniec w malarstwie” w ZPAP w Warszawie oraz Salute Felicita w Mediolanie,
2016 – „Raport 2015” w CSW w Toruniu oraz wystawa grupy Pentapolis w Kragujevac w Serbii,
2021 – „Przestrzeń Pentapolis” w Galerii 113 w Częstochowie oraz w galerii Dom Muz w Toruniu,
2022 – „Projekt Pentapolis VI” z wystawą kolaży „Taniec Emocji” w Galerii Sztuki „Migawka” w Centrum Kultury we Włocławku.
Wybrane nagrody:
2004 – nagroda Grand Prix w kategorii malarstwa ogólnopolskiego konkursu Młodych Artystów Plastyków Art Dea w Warszawie,
2012 – nagroda rektora UMK w Toruniu III stopnia za osiągnięcia uzyskane w dziedzinie artystycznej w 2011 roku,
2013 – I nagroda Prezydenta Miasta Torunia w XXXIX konkursie „Dzieło Roku 2012” w Toruniu.
„Moja droga twórcza składa się z cyklów prac, które tworzą obraz moich poszukiwań w malarstwie. Można by powiedzieć - słowami poety Basho - że droga ta jest bardziej „procesem odkrywania niż tworzenia”. W rytmie afrykańskich bębnów, stukotu obcasów flamenco, argentyńskiego tanga i falujących sukni derwiszy powstają moje nowe obrazy. Śledzenie rozwoju tańca - od tańca ludów pierwotnych do tańca nowoczesnego - zachęciło mnie do podróżowania w świat różnych epok i poznawania tańca z różnych stron świata. Dochodzę tu do mojego małego odkrycia – tworzenia własnych choreografii na płótnie inspirowanych różnymi stylami tańców.
Postać w ruchu, taniec fascynuje mnie od dawna. Głównie człowiekowi i fascynacji tańcem, sobie i swoim najgłębszym marzeniom, poświęcam ten cykl. Choreografię przypisaną tańcu pragnę przenieść w krainę malarstwa, by scena zamieniła się w płaszczyznę płótna, a ja sama stała się choreografką w obrazie. Wynika to z połączenia dwóch drzemiących we mnie pasji: wyrażania siebie na płótnie i w tańcu.
W nowych pracach chcę zamienić taniec figur w rytm form w przestrzeni. Przestrzeń staje się ważnym elementem obrazu, zdaje się przenikać formę postaci, która - wyłaniając się lub zanikając - tworzy z nią całość. Tło obrazu jest także w ruchu, jakby widziane z pozycji tańczącego: wiruje, faluje, tnie kompozycję nadając jej większy dynamizm. Za pomocą malarskich wartości takich jak: faktura, linia, kolor, światło, forma i kompozycja tworzę moje malarskie choreografie, w których chcę mocno zaznaczyć rytm i ruch jako główne komponenty obrazu.
Rytm, czyli zapisanie ruchu w czasie, jest w moich obrazach rytmicznym nacinaniem jego struktury. Linia często naprężona jak struna dźwięczy, pulsuje swym światłem, czasem jest rozedrgana, nierówna i postrzępiona wibruje nierównym dźwiękiem, czasami jest ledwie słyszalna jak tryl, drży, czasem krótka i staccato, czasem głośna i wyrazista, by wybrzmieć forte; w niektórych partiach obrazu jest z kolei wydarta boleśnie do żywej bieli płótna lub jest zwyczajnie dziurą na wylot – krzykiem przestrzeni.”
Justyna Grzebieniowska-Wolska